تقریبا
تمامی مفسران معتبر و به نام اسلامی معتقدند که آیهی تحریم شراب در هنگانم نماز
خواندن در شأن علی و عبدالرحمن ابن عوف بیان شده، داستان از این قرار است که
عبدالرحمن ابن عوف که از بازرگانان ثروتمند بود
تعدادی از یاران و دوستان مسلمانش من جمله علی ابن ابیطالب را به خانهی خویش
دعوت نمود، او برای آنان غذائی و شرابی را آماده کرده بود؛ یکی از کارهای اصلی او
داد و ستد شراب بود، هنگامیکه غذا را خوردند و شراب را هم نوشیدند یکی از این دو
پیش نماز شد و سورهی کافرون را درهم بر هم خواند:
قل يا أيها الكافرون أعبد ما تعبدون وأنتم عابدون ما
أعبد وأنا عابد ما عبدتم لكم دينكم ولي
دين "بگو ای کافران،
عبادت میکنم آنچه که شما عبادت میکنید و شما عبادت میکنید آنچه که من عبادت میکنم
و من عبادت کنندهی آنچه هستم که شما عبادت میکنید، دین شما برای خودتان و دین من
برای خودم".
سوره کافرون آیه یک تا شش
بگو که ای کافران .
من آن بتان را که شما به خدایی میپرستید هرگز نمیپرستم.
وَلَا
أَنتُمْ عَابِدُونَ مَا أَعْبُدُ ﴿٣﴾
و شما هم آن خدای یکتایی را که من پرستش میکنم پرستش
نمیکنید.
نه من هرگز خدایان باطل شما را عبادت میکنم.
وَلَا أَنتُمْ عَابِدُونَ مَا أَعْبُدُ ﴿٥﴾
و نه شما یکتا خدای معبود مرا عبادت خواهید کرد.
لَكُمْ دِينُكُمْ وَلِيَ دِينِ ﴿٦﴾
پس اینک دین (شرک و جهل) شما برای شما باشد و دین (توحید
و خدا پرستی) من هم برای من (تا
روزی که به امر حق شما را از شرک برگردانم و به
راه توحید خدا و خدا پرستی هدایت کنم)
این خبر به گوش محمد رسید و وی آیهای را از قول
خدایش، الله، نازل کرد که در آن نوشیدن شراب در هنگام ادای نماز تحریم شده بود:
يَا أَيُّهَا
الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَقْرَبُوا الصَّلَاةَ وَأَنتُمْ سُكَارَىٰ حَتَّىٰ
تَعْلَمُوا مَا تَقُولُونَ وَلَا جُنُبًا إِلَّا عَابِرِي سَبِيلٍ حَتَّىٰ
تَغْتَسِلُوا ۚ وَإِن كُنتُم مَّرْضَىٰ أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ أَوْ
جَاءَ أَحَدٌ مِّنكُم مِّنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ
تَجِدُوا مَاءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيدًا طَيِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ
وَأَيْدِيكُمْ ۗ إِنَّ اللَّـهَ كَانَ عَفُوًّا غَفُورًا ﴿٤٣﴾
ای
اهل ایمان، هرگز در حال مستی به نماز نیایید تا بدانید چه میگویید (و چه میکنید)
و نه در حال جنابت (به مساجد آیید) مگر آنکه رهگذر باشید تا وقتی که غسل کنید. و
اگر بیمار بودید یا آنکه در سفر باشید یا قضاء حاجتی دست داده باشد یا با زنان
مباشرت کردهاید و آب برای تطهیر و غسل نیافتید پس به خاک پاک تیمم کنید، آنگاه
صورت و دستها را (بدان) مسح کنید، که خدا بخشنده و آمرزنده است.
طبری در تفسیرش
حدیثی را نقل میکند که عبدالرحمن بن عوف، تعدادی از مسلمین را به خانهش دعوت
نمود و برای آنان غذائی و شرابی را تهیه کرد آنان خوردند و نوشیدند تا اینکه مست
شدند، پس علی را برای نماز مغرب پیش نماز کردند و او (در هنگام
نماز این سوره را) خواند:
بگو ای کافران، عبادت میکنم آنچه که شما عبادت میکنید
و شما عبادت میکنید آنچه که من عبادت میکنم و من عبادت کنندهی آنچه هستم که شما
عبادت میکنید، دین شما برای خودتان و دین من برای خودم.
پس الله تبارک و تعالی این آیه را نازل کرد:
هنگامیکه مست هستید به نماز نزدیک نشوید تا اینکه بدانید آنچه را که میگوئید.
ابن کثیر هم چنین حدیثی در بیان شأن نزول همین آیه را دارد.
پس الله تبارک و تعالی این آیه را نازل کرد:
هنگامیکه مست هستید به نماز نزدیک نشوید تا اینکه بدانید آنچه را که میگوئید.
ابن کثیر هم چنین حدیثی در بیان شأن نزول همین آیه را دارد.